انواع کنتور آب و ساختار آن

امروزه با توجه به کمبود آب شیرین، ضرورت ارزش گذاری و مدیریت مصرف آب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار گردیده است و سیاستگذاری های کلان دولت ها بر پایه حفظ این سرمایه گران بها استوار گردیده است.

در همین راستا و در جهت بستر سازی و ایجاد امکان پایش میزان مصرف، استفاده از تجهیزات با کیفیت و قابل اعتماد جهت اندازه گیری مصرف آب در اولویت بسیاری از تصمیم گیران حوزه آب قرار گرفته است.
از جمله مهم ترین این زیرساخت ها و تجهیزاتی که می تواند در رسیدن به اهداف بلند مدت تامین و توزیع آب شرب بسیار تاثیر گذار باشد استفاده از کنتور هایی با کیفیت و دارای دقت سنجش قابل قبول می باشد،

چراکه علاوه بر ایجاد امکان سنجش دقیق مصرف و جلوگیری از هدر رفت بی مورد این سرمایه با ارزش، از طریق ایجاد تناسب میان میزان مصرف و بهای پرداختی مصرف کننده، زمینه ساز صرفه جویی بیشتر در مصارف غیر ضروری خواهد بود.
همچنین در مدت زمانی بسیار کوتاه، هزینه سرمایه گذاری صورت گرفته جهت نصب کنتور با دریافت آب بهای واقعی از مصرف کنندگان قابل بازگشت خواهد بود.

ساختار کنتور آب:
بر اساس تعریف صورت گرفته در استاندارد OIML R49:2013 کنتور آب تجهیزی است جهت اندازه گیری پیوسته، ذخیره سازی اطلاعات و نمایش حجم آب عبوری از یک مسیر مشخص که شامل قسمت های اصلی ذیل می باشد:
۱- مکانیزم اندازه گیری
۲- مکانیزم تبدیل
۳- مکانیزم شمارنده

جریان آب عبوری از کنتور توسط مکانیزم اندازه گیری به علائم یا سیگنال های قابل شمارش تبدیل می گردد.

این علائم به روش های مکانیکی یا مغناطیسی در اختیار مکانیزم تبدیل قرار گرفته و پس از پردازش توسط مکانیزم شمارنده قابل رویت خواهند بود.

دسته بندی کنتورها:
کنتورهای آب را می توان با توجه به ساختار مکانیزم و روش اندازه گیری، ظرفیت آب عبوری، دقت اندازه گیری، شرایط کاری، رده درستی، نوع مکانیزم، دمای کاری و … دسته بندی نمود.
عمده کنتور های مصرفی در بخش خانگی در حال حاضر، از خانواده کنتورهای مکانیکی و از انواع Multi Jet خشک و Multi Jet نیمه خشک می باشد.

کنتور Multi Jet خشک:

انتقال حرکت پروانه به مجموعه مبدل و شمارنده در کنتور های خشک از طریق دو عدد آهنربا و توسط جریان مغناطیسی صورت می گیرد. اجزای تشکیل دهنده این مکانیزم در شکل ارائه گردیده است.
کنتور Multi Jet نیمه خشک:

در کنتورهای نیمه خشک انتقال حرکت پروانه به مجموعه مبدل و شمارنده توسط مجموعه ای از چرخ دنده ها و بصورت کاملاً مکانیکی صورت می گیرد. اجزای تشکیل دهنده این مکانیزم در شکل ارائه گردیده است.

مزایا و معایب کنتورهای خشک و نیمه خشک:

کنتورهای خشک با توجه به عدم تماس فیزیکی آب با اجزای عملکردی شمارنده و مبدل حساسیت کمتری نسبت به ویژگی های آب (نظیر سختی و املاح )دارند و

به همین دلیل از عمر و کارایی بیشتری نسبت به کنتورهای نیمه خشک برخوردارند اما از آنجاییکه انتقال حرکت توربین به مکانیزم تبدیل در این کنتور ها توسط میدان مغناطیسی صورت می گیرد، لذا در برابر جریان های مغناطیسی اندکی آسیب پذیر می باشند و

در مواردی نیز ممکن است انتقال حرکت توربین بصورت کامل به مکانیزم مبدل صورت نگیرد و اصطلاحاً دچار Dis Coupling گردد که البته این عیوب در مکانیزم های جدید با توجه به استفاده از حلقه ضد مغناطیس و نیز افزایش کیفیت اجزاء مصرفی بسیار کاهش یافته است.
همچنین با توجه به عدم ورود آب به محفظه سیستم شمارنده کنتور و نمایشگر، آسیب پذیری مکانیزم کنتور خشک در برابر یخ زدگی نسبت به کنتور نیمه خشک کمتر می باشد.

علاوه بر این در مکانیزم های کنتور خشک نسبت به نوع نیمه خشک، به دلیل عدم ورود آب در قسمت های بالایی مکانیزم، بخارگرفتگی در قسمت نمایشگر در صورت مونتاژ مناسب اتفاق نخواهد افتاد.